WB_24_12_25 Voor Eerste Kerstdag 25 december 2024
God redt de wereld Exodus 2:1-10
1 Een man uit de stam Levi trouwde met een vrouw uit diezelfde stam.2 Zij werd zwanger en bracht een zoon ter wereld. Het was een mooi kind en ze hield het verborgen, drie maanden lang.
3 Toen ze geen kans zag haar zoon nog langer verborgen te houden, nam ze een mand van papyrus, bestreek die met pek en teer, legde het kind erin en zette de mand tussen het riet langs de oever van de Nijl. 4 De zuster van het kind ging een eind verderop staan, om te zien wat er met hem zou gebeuren.5 Even later kwam de dochter van de farao naar de Nijl om te baden, terwijl haar dienaressen langs de rivier heen en weer liepen. Zij ontdekte de mand tussen het riet en liet die door een van haar slavinnen halen. 6 Ze maakte de mand open en zag daarin het kind. Het jongetje huilde, en vol medelijden zei ze: ‘Dat moet een Hebreeuws kind zijn.’ 7 Toen kwam de zuster van het kind haar vragen: ‘Zal ik bij de Hebreeuwse vrouwen een voedster gaan zoeken om het kind voor u te voeden?’ 8 ‘Ja, doe dat maar, ‘antwoordde de dochter van de farao, waarop het meisje de moeder van het kind ging halen. 9 De dochter van de farao zei tegen de vrouw: ‘Neem dit kind mee en voed het voor me. Ik zal u ervoor betalen.’ De vrouw nam het kind mee en voedde het.
10 Toen het groot genoeg was, bracht ze het naar de dochter van de farao. Deze nam het kind aan als haar eigen zoon. Ze noemde hem Mozes, ‘want, ‘zei ze, ‘ik heb hem uit het water gehaald.’
Weekspreuk: ”Het Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond… en wij hebben zijn grootheid gezien” (Johannes 1:14)
Thema: Het Kind in de voederbak.
Verdere Bijbelteksten : Johannes 3:31-36; 1 Korintiërs 8:5-6; Johannes 4:9-10; Psalmen 98:3.
Kerngedachte: God heeft een plan voor de redding van zijn kinderen, zowel toen als nu!
Opmerking vooraf:
Het zal de uitdaging voor deze preek zijn de geboorte en redding van Mozes met de geboorte van Jezus in verbinding te brengen. Wij willen proberen tussen deze beiden, dus Mozes en Jezus, paralellen te vinden. Paralellen, die wijzen op Gods plan tot redding van de wereld. Zoals destijds door de geboorte van Mozes eerst Israël, het volk van God, werd gered, zo moet door de geboorte van Jezus nu de gehele wereld worden gered.
Uitleg:
De feiten: Twee Israëlische echtparen krijgen een kind, een zoon. Bij de ouders Jochebed en Amram staat niet vast hoe zij hun zoon noemen. Bij Maria en Jozef is het duidelijk, Hij heet Jezus, want dat heeft een engel aan Maria in een droom verteld. Beide kinderen worden vanaf het begin van hun leven bedreigd. Bij Mozes gaat het om het besluit van de farao in Egypte, dat alle jongens na de geboorte moeten worden gedood; bij Jezus gaat het om hetzelfde besluit van koning Herodes in Jeruzalem. In beide gevallen hebben de heersers van de wereld angst hun macht te verliezen. In Egypte dreigt het volk Israël te groot te worden, in Jeruzalem is het de tijding van de komst van een nieuwe koning. Beide kinderen worden gered. In beide gevallen gebeurde de redding in Egypte. Mozes wordt gered door de dochter van de farao, die hem in een mandje (NB: in het Hebreeuws wordt hiervoor hetzelfde woord gebruikt als voor de ark van Noach) in de Nijl drijvend vindt; Jezus wordt gered, omdat Jozef van een engel in een droom de sommatie tot de vlucht naar Egypte krijgt. Door goede omstandigheden mogen beide kinderen beschermd opgroeien om later hun goddelijke opdracht te vervullen.
Mozes leidt Israël uit de gevangenschap door de Egyptenaren naar het beloofde land; Jezus, de Messias (NB: Messias betekent in het Hebreeuws de letterlijke betekenis: “leider”) leidt ons mensen naar het Rijk van God. Israël treedt daarbij uit de slavernij door de Egyptenaren in de vrijheid in Kanaän; wij christenen treden vanuit de slavernij door de zonde in de vrijheid van Gods genade, in zijn Rijk, in de “nieuwe schepping”. Mozes maakt Israël door het sluiten van het verbond op de Sinai tot het volk van God; Jezus maakt ons door het nieuwe verbond tot Gods kinderen.
De betekenis: God heeft een plan voor zijn mensen, voor zijn volk. Hij koos Mozes uit om met hem 80 jaren later het volk uit de vreselijke slavernij in Egypte te redden. Dat herinnert ons aan Jezus. Mozes is al de verwijzing naar het feit, dat God wil redden. Ook de namen Mozes en Jezus doen het plan van God tot redding beseffen. Vertaald zou Mozes kunnen luiden: “de uitgetrokkene”, maar ook “een redder” en Jezus: “God helpt”.
De baby Mozes was erg mooi, zo luidt het in ons Bijbelwoord. Natuurlijk, alle baby’s zijn schattig en mooi (vooral voor hun ouders). Maar waarom wordt het in ons Bijbelwoord speciaal benadrukt? Mozes had al als zuigeling de gave en de uitstraling om het hart van mensen en ook van de dochter van de farao te bereiken.
Ook bij Jezus’ geboorte vinden wij overleveringen, dat de mensen spontaan neerknielden en Hem aanbaden.
In de brief aan de Hebreeën lezen wij: “Door hun geloof konden Mozes’ ouders hem na zijn geboorte drie maanden verborgen houden. Ze vonden hun kind erg mooi en waren niet bang voor het bevel van de koning.” (Hebreeën 11:23) Mozes’ ouders lieten zich niet bang maken, maar handelden naar Gods geboden en niet naar de richtlijnen van de farao. Ook de dochter van de farao liet zich door het kind raken en handelde in strijd met het gebod van haar vader. Wij mogen hier ons afvragen hoe wij zouden handelen, als ons leven wordt bedreigd, omdat wij geloven. Ja, wij kunnen terugkijken naar de volwassen Jezus, maar zou het ons ook mogelijk zijn te geloven zoals de herders in het veld, zoals de wijzen uit het Morgenland, die al in het hulpeloze kind in de voederbak de Redder van de wereld hebben gezien?
Gods reddingsplan is perfect! De prinses van de farao vindt het kind in het riet in zijn kleine mandje en is in haar hart geraakt. Ze is waarschijnlijk al wat ouder, zij is ook niet bang voor de gevolgen, maar bekommert zich om de Hebreeuwse jongen. De Nijl, die de jongen had kunnen doden, wordt tot zijn redding. Het kruis, dat Jezus doodde, wordt tot onze redding. Paulus schrijft naar Rome: “En wij weten dat voor wie God liefhebben, voor wie volgens zijn voornemen geroepen zijn, alles bijdraagt aan het goede.” (Romeinen 8:28) God gebruikt situaties en omstandigheden om zijn doelen te verwezenlijken.
Het verhaal van Mozes gaat verder. Door de adoptie door de dochter van de farao had Mozes de kans een leven als prins en misschien zelfs als opvolger van de farao te leiden. Maar het het leed van zijn Hebreeuwse landgenoten en het onrecht, dat de Israëlieten overkwam, wekten zijn medelijden. Hij deed afstand van zijn koninklijke macht en schaarde zich aan de zijde van zijn volk om het te redden. Ook Jezus heeft afstand gedaan van zijn macht en zich geschaard aan zijde van de zondaren. Hij, die heerscharen van engelen zouden dienen om Hem te verdedigen, liet zich onschuldig aan het kruis nagelen, om ons te redden.
In de brief aan de Hebreeën lezen wij hierover verder: “Door zijn geloof weigerde Mozes, toen hij volwassen werd, aangesproken te worden als zoon van de dochter van de farao. Liever werd hij even slecht behandeld als het volk van God dan dat hij vluchtig voordeel had bij de zonde, omdat hij uitzag naar de beloning waardeerde hij de smaad van Christus hoger dan de schatten van Egypte. Door zijn geloof verliet hij Egypte zonder angst voor de woede van de koning; hij volhardde, als zag hij de Onzienlijke.” (Hebreeën 11:24-27)
Mozes volgde Jezus Christus na, ook al zou Hij pas 1500 jaren later “officieel” als mens op de aarde komen. Mozes had de Zoon van God al eerder leren kennen en liefhebben. Jezus was zijn één en alles!
En zo mogen wij ons vandaag op Kerstmis afvragen, of ons geloof meer is dan een standpunt. Met Jezus krijgen wij een geschenk voor ons leven, dat al het andere overstijgt. Ons geloof krijgt gestalte: Gods plan begint, met degenen, die Hem liefhebben.
E. Heckmann/U. Hykes
Bericht vervalt automatisch op zaterdag 25 januari , 2025
